Do czego służy aparat Casagrande’a?

Aparat Casagrande’a to urządzenie służące do oznaczania granicy płynności. Wykorzystywany jest w laboratoriach badawczych, gdzie występuje w dwóch wersjach: jako aparat ręczny napędzany przy użyciu korbki oraz aparat elektryczny. Niezależnie od napędu, mają bardzo podobną budowę – w obu centralnym elementem jest miseczka. Podczas badania umieszcza się w niej próbkę materiału w postaci pasty gruntowej, czyli gruntu połączonego z odpowiednią ilością wody. Następnie specjalnym rylcem należy wykonać bruzdę, która musi sięgać dna miseczki.

W przebiegu badania za pomocą napędu miseczka jest unoszona na wysokość 1 cm, a następnie grawitacyjnie opada. Skutkiem takiego ruchu jest zlewanie się bruzdy, natomiast zadaniem badacza jest uważna obserwacja tego zjawiska. Przyjmuje się, że bruzda jest zlana, jeśli połączy się na odcinku 1 cm i osiągnie 1 mm wysokości. W tym momencie badacz przerywa proces i notuje ilość uderzeń potrzebnych do zlania bruzdy oraz oznacza wilgotność badanego materiału. Taki test powtarzany jest pięć razy na próbkach o różnej wilgotności, a wyniki pojedynczych odczytów umieszczane są na wykresie.

Czym jest granica płynności gruntów?

Granica płynności gruntu odczytywana jest z wykresu powstałego w przebiegu badania próbki w aparacie Casagrande’a. Zgodnie z  normą PN-EN ISO 17892-12 granica wyrażana jest wartością wilgotności, w której 25 uderzeń miseczki doprowadza do zlania się bruzdy.

Obok granicy plastyczności i skurczalności, granica płynności to ważny parametr gruntu, który warto znać przed rozpoczęciem inwestycji budowlanej. Badania granic konsystencji gruntów są niezbędne jako dane służące do projektowania obiektów budowlanych o charakterze kubaturowym bądź liniowym.